Meyan Kökü Yetiştiriciliği
20 Temmuz 2024

Meyan Kökü Yetiştiriciliği


Anayurdu Avrupa'nın güney sahilleri olan meyan kökü bitkisi, sulak ve ılıman bölgelerde rahatlıkla yetiştirilebilir. Çok yıllık bir bitki olan meyan kökü, baklagiller familyasından olup tıbbi bitkiler arasında sayılır. Kelebek şeklindeki çiçekleri türüne göre leylaki, açık morumsu veya pembemsi olabilir. Meyan kökü yetiştiriciliği zor olmayan bir uğraş olup, bitkinin boyu iyi bakıldığı zaman 200 cm'e kadar uzayabilir. Üretiminde fasulye kapsülüne benzeyen meyvelerinin içindeki tohumlar kullanılır. Akdeniz çevresinde yaygın olarak yetiştirilen meyan kökleri, son dönemde Amerika tarafından kola yapımı ve tıbbi ilaçlarda kullanılmak üzere satın alınmaktadır. Japonya da meyan köküne talip ülkelerden biri olup, kronik hepatit hastalığı tedavisinde ve interferon tedavisine yanıt vermeyen hastalar için ilaç üretiminde meyan kökü alımı yapar. Türkiye'de 6 türü yetiştirilmektedir. Özellikle bir Amerikan firması, Antakya çevresinde yetiştirilen meyan köklerini bizzat satın almaktadır. Girişimcilerin yüzde 75 hibe desteği alabildiği meyan kökü yetiştiriciliğinde pazar payı 3 milyon doları geçmiştir.

Hibe Desteği ve Yetiştiricilik Adımları

Hibe desteği almak isteyen meyan kökü yetiştiricileri şu adımları takip edebilir:
  • Uygun tarım arazisini bularak arazinin kaç kök bitki yetiştirmeye uygun olduğunu projelendirmek,
  • Kaç yıl boyunca projeyi devam ettireceğinizi belirleyerek maliyet çizelgesi hazırlamak,
  • Tarım Bakanlığı, Kalkınma Ajansları ve ilgili AB fonlarına giderek projeden ilgili yerleri haberdar etmek,
  • Üretime geçildikten sonra kullanılan makine, sulama ve hasat masraflarını faturalandırmak (Not: Faturalandırılan ürün masrafları hibe desteğine eklenir ve yetiştirici daha çok kar eder.)

Meyan Kökü Toprak İsteği

Meyan kökü bitkisi, kumlu, derin ve humus açısından zengin toprakları sever. Alüvyon topraklarda zahmetsizce yetiştirilebilir. Rizom kök yapısına sahiptir. Rizom kök yapısına sahip olduğundan kökleri toprak altında yatay olarak uzanır, bu yüzden tohum ve fidanları birbirine çok yakın ekilmemelidir. Her kök arasında 25 cm mesafe bırakmak köklerin gelişimini kolaylaştırır. 3 yıllık köklerinden üretilen meyan balı çok değerlidir. Sonbaharda topraktan çıkarılan meyan bitkisinin kök ve gövdeleri temizlenerek 'drog'lar elde edilir. Bu droglar başlarda tatlı olup bekledikçe acılaşır.

Meyan Kökü İklim İsteği

Güneşli iklimleri seven meyan kökü, Akdeniz ikliminde doğal olarak yetişmektedir. Ayrıca Ege, Marmara, Güneydoğu Anadolu ve Orta Anadolu'da akarsu kenarlarında uygun şartlar sağlanarak kolaylıkla yetiştirilebilir. Geçmiş yıllarda Ege'de meyan kökü yetiştiriciliği daha yaygın olarak görülürken, son yıllarda azalmıştır.

Meyan Kökünün Kullanıldığı Alanlar

Meyan kökü, çeşitli sektörlerde oldukça geniş bir kullanım alanına sahiptir:
  • İlaç olarak ve bazı ilaçlarda ilacın acı tadını bastırmak için,
  • Tütün terbiyesinde,
  • Kağıt sanayinde,
  • Boyacılık ve ayakkabıcılık sektörlerinde boyar madde olarak,
  • Tekstil sanayisinde,
  • Şekercilikte,
  • Biralara köpük, renk ve aroma vermek için,
  • Kola üretiminde boya ve aroma sağlamak için,
  • Meyan şerbeti yapımında kullanmak üzere,
  • Şifalı bitki olarak kökleri için,
  • Kökünün yakılarak katılaştırılması yoluyla ses geçirmez tahtamsı plakalar ve ateşe dayanıklı ürünlerin yapımında kullanılır.
Kökleri soyulan meyanların satışı, kökleri soyulamayanlara göre daha kıymetlidir. Gittikçe azalan meyan kökü üretimi, son yıllarda devlet desteklemeleri sayesinde daha popüler hale gelmiş ve meyan kökü yetiştiriciliği kıymetli bir zanaat olarak görülmeye başlanmıştır.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

İlk soruyu siz sormak istermisiniz?

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Meyan Şerbeti Nasıl Yapılır?

Meyan Şerbeti Nasıl Yapılır?

Meyan Kökü Ne İşe Yarar?

Meyan Kökü Ne İşe Yarar?

Editörün Seçtiği

Meyan Kökü

Meyan Kökü

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Meyan Kökü Kortizon Kullanımı ve Faydaları Nelerdir?

Meyan Kökü Kortizon Kullanımı ve Faydaları Nelerdir?

Meyan Kökünün Zararları

Meyan Kökünün Zararları

Meyan Kökü Şekeri

Meyan Kökü Şekeri

Meyan Kökü Faydaları Nelerdir?

Meyan Kökü Faydaları Nelerdir?

İbrahim Saraçoğlu Meyan Kökü

İbrahim Saraçoğlu Meyan Kökü